1993 – Πυλώνες, 2014 – Αιολικά πάρκα Προσπαθώντας για το μεγάλο αγκάθι που μας επιφύλαξε το ΥΠΕΚΑ, με το ζήτημα των «αιολικών ...
1993 – Πυλώνες, 2014 –
Αιολικά πάρκα
Προσπαθώντας για το μεγάλο
αγκάθι που μας επιφύλαξε το ΥΠΕΚΑ, με το ζήτημα των «αιολικών πάρκων» (για να
λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, των μεγαθήριων που ετοιμάζεται να στήσει στο
σώμα της Τήνου, ερήμην της Τήνου και χωρίς κανένα όφελος για την ίδια),
ανέτρεξα στους ογκώδεις φακέλους της υπόθεσης των πυλώνων, 20 χρόνια πριν, για
να βοηθηθεί και το δικηγορικό γραφείο που θα εκπροσωπήσει το Δήμο Τήνου.
Διαβάζοντας την 39/1993
(23 Αυγούστου 1993) απόφαση του τότε Κοινοτικού Συμβουλίου Κτικάδου, σκέφτηκα
ότι αξίζει να τη θυμηθούν όλοι. Για δύο λόγους: Πρώτα για να εμπεδώσουμε για μια ακόμη φορά
ότι διαχρονικά ο μεγάλος αντίπαλος της νησιωτικότητας αναδεικνύεται το ίδιο το
κεντρικό κράτος (και κανένας δεν είχε αναδείξει τότε την θλιβερή αυτή αντίφαση
όσο η Κοινότητα Κτικάδου). Και έπειτα διότι η συνέπεια λόγων και έργων και
οι σταθερές αξίες κάποιων ανθρώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης, πρέπει να
επισημαίνεται. Είτε αρέσει είτε όχι.
Σήμερα καλείται η Τήνος,
με μπροστάρη το Δήμο και τον τότε 25άρη Πρόεδρο της Κοινότητας Κτικάδου, να
υπερασπιστεί, στην ουσία, το πνεύμα και το γράμμα εκείνης της απόφασης μιας
μικρής Κοινότητας, που για τα δεδομένα του 1993, υπήρξε εξαιρετική.
Γιάννης Σαλταμανίκας
(με την όποια σχέση είχε
ως «ΟΦΙΟΥΣΑ» και ως άνθρωπος, με την υπόθεση των πυλώνων και μόνο)
Θέμα: «Λήψη απόφασης
καθορισμού ενεργειών για την προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος από
επιπτώσεις εγκατάστασης από την ΔΕΗ γραμμών υψηλής τάσης μέσα στα διοικητικά
όρια της Κοινότητας και της
νήσου Τήνου γενικώτερα»
“Για το θέμα αυτό ο
Πρόεδρος είπε τα εξής:
Θάνατος από καρκίνο και
λευχαιμία, οικονομική και πολιτιστική υποβάθμιση καθώς και αλλοίωση όλων
εκείνων των χωροταξικών στοιχείων τα οποία χαρακτήρισαν ως παραδοσιακούς
δεκάδες οικισμούς του νησιού μας θα σημάνει σύμφωνα με πληροφόρησή μου η
εκτέλεση του προγράμματος μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος υψηλής τάσης από την
ΔΕΗ σε ορισμένα νησιά των Κυκλάδων και συγκεκριμένα από Εύβοια (Αλιβέρι) μέσω
Άνδρου και Τήνου σε Μύκονο και Σύρο.
Η διάβαση των καλωδίων θα
γίνει με πυλώνες ύψους 30-35
μέτρων και θα διασχίσει το νησί μας από το Στενό Άνδρου
– Τήνου μέχρι την περιοχή «Παχειά Άμμο» για την ηλεκτροδότηση της Μυκόνου με
παράκαμψη της διάβασης αυτής της γραμμής για την μεταφορά ηλεκτρικού ρεύματος
στην Σύρο για την ηλεκτροδότησή της.
Η εγκατάσταση της γραμμής
μεταφοράς υψηλής τάσης (150 KV) σε Άνδρο και Τήνο από την ΔΕΗ αποφασίσθηκε με
βάση την 1035078/2651/0010/14-4-1992 κοινή απόφαση Υπουργών Οικονομικών και
Βιομηχανίας, Ενέργειας, Τεχνολογίας και Εμπορίου (που εκδόθηκε με βάση τις
διατάξεις των άρθρων 9 Ν. 1633/1951, 14 και 25 ΑΝ 1672/51 και ΝΔ 797/71 και που
δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 413/29-4-1992, τεύχος Δ).
Ήδη η ΔΕΗ απαλλοτριώνει
εκτάσεις που αφορούν την σύσταση αναγκαστικής δουλείας εναέριας διέλευσης
καλωδίων σε εδαφική λωρίδα μήκους 33 χιλιομέτρων και
πλάτους 40 μέτρων
δηλαδή 20 μέτρων
δεξιά και 20 μέτρων
αριστερά από την προβολή στο έδαφος του άξονα της γραμμής και ήδη έχουν
ξεκινήσει οι εργασίες κατασκευής των ανάλογων υποσταθμών.
Στο σημείο αυτό αξίζει να
τονισθεί η παντελής έλλειψη
συντονισμού, αφού την στιγμή
που η ΔΕΗ αρχίζει να εκτελεί το έργο το ΥΠΕΧΩΔΕ εκπονεί την μελέτη που του έχει
ανατεθεί στα πλαίσια του κοινοτικού Προγράμματος ENVIREG (Πρόγραμμα
Περιβαλλοντολογικής Προστασίας Νήσων και Παράκτιων περιοχών). Έτσι η εκτέλεση
αυτή στην ολοκλήρωσή της θα έφερνε βέβαια προ τετελεσμένου γεγονότος την μελέτη
του ΥΠΕΧΩΔΕ.
Από την νομική τώρα άποψη
το έργο αυτό της ΔΕΗ ανήκει στην κατηγορία εκείνη των έργων που σύμφωνα με την
απόφαση 69269 (ΦΕΚ 678 Δεύτερο μέρος 25-10-90) πρέπει να συνοδεύεται από
περιβαλλοντολογική μελέτη η οποία δεν έχει γίνει και δεν έχει υποβληθεί μέχρι
στιγμής στο ΥΠΕΧΩΔΕ ενώ η εκτέλεσή του έχει ήδη αρχίσει.
Από την οικονομική και
αναπτυξιακή άποψη είναι καταφανές ότι η επίπτωση στην οικονομική και τουριστική
ανάπτυξη της Κοινότητάς μας και του νησιού μας γενικότερα θα είναι μεγάλη αφού θα υποβαθμίσει ουσιαστικά την
αισθητική του τοπίου με την τοποθέτηση των 54 και πλέον πυλώνων, όπως επίσης
και ο γεωργικός τομέας θα υποστεί την μείωση της γεωργικής γης μέσα από την σύσταση δουλείας των
ιδιοκτησιών.
Το χαρακτηριστικό Τηνιακό
τοπίο με τις ξερολιθιές, τις σκάλες, τις λαγκαδιές, τους περιστεριώνες, τα
αναρίθμητα γραφικά εξωκκλήσια, την αρμονία των φυσικών γραμμών, προϊόντα όλα
της ακούραστης εργασίας των προγόνων μας, μέσα από το πέρασμα των αιώνων που
αποτελούν μεταξύ άλλων και την πολιτιστική και αρχιτεκτονική μας κληρονομιά θα
υποστούν ανεπανόρθωτη καταστροφή από την εμφύτευση των γιγάντιων αυτών
μεταλλικών τυποποιημένων στοιχείων, με τις ανάλογες επιπτώσεις στο τουριστικό
και όχι μόνο ρεύμα που τελευταία γνωρίζει το νησί μας.
Ακόμη υπάρχουν σαφείς
ενδείξεις για σχέση ανάμεσα στην ακτινοβολία που εκπέμπουν τα μαγνητικά πεδία
που δημιουργούνται στους αγωγούς που διαρρέονται από ρεύμα υψηλής τάσης και
στην συχνότητα εμφάνισης περιστατικών παιδικής λευχαιμίας και καρκίνου του
εγκεφάλου σύμφωνα με σχετικές μελέτες.
Ειδικότερα δε η διέλευση
των πυλώνων και καλωδίων στον οικισμό της Κοινότητάς μας Κτικάδο γίνεται στο
βόρειο τμήμα του και σε απόσταση περίπου 150 μέτρων από το
τελευταίο σπίτι που κατοικείται και με δεδομένο το γεγονός ότι η επέκταση των
ορίων του συγκεκριμένου οικισμού είναι δυνατή στο νότιο τμήμα του για την
προστασία της υπάρχουσας ιδιαίτερου φυσικού κάλλους ρεματιάς, αποκλεισθεί έτσι
και η δυνατότητα επέκτασής του και στο βόρειο τμήμα του με την εγκατάσταση των
πυλώνων, γίνεται πασιφανής η πλήρης υποβάθμισή του αφού δεν θα του δίνεται η
δυνατότητα της μελλοντικής του επέκτασης και ανάπτυξης αντίστοιχα.
Στη συνέχεια ο Πρόεδρος
είπε ότι είναι γνωστοί ακόμη οι περιορισμοί που ανακύπτουν για λόγους ασφαλείας
στην επίγεια και υπέργεια λωρίδα διέλευσης των πυλώνων και των καλωδίων που
εκτός της στέρησης του αντίστοιχου τμήματος της ιδιοκτησίας στην οποία
τοποθετούνται αξιώνουν την υποχρεωτική ανοχή εργασιών, επισκευών,
αντικαταστάσεων, επιθεωρήσεων, κλπ από το προσωπικό της ΔΕΗ, την υποχρέωση
διατήρησης του υψηλότερου κτίσματος κατάληξης κλιμακοστασίου, κλπ σε απόσταση
τουλάχιστον 5 μέτρων
από τον πυλώνα ή το καλώδιο.
Τελειώνοντας ο Πρόεδρος
την εισήγησή του είπε ότι υπάρχει αναμφισβήτητα η ανάγκη και η απαίτηση
αντίστοιχα σωστής ηλεκτροδότησης των νησιών μας σύμφωνα με τις σύγχρονες
ανάγκες και προδιαγραφές αυτό όμως
δεν σημαίνει ότι πρέπει όλα να θυσιαστούν γι αυτό όταν μάλιστα οι εναλλακτικές
λύσεις είναι εφικτές.
Παράλληλα ο Πρόεδρος
εξέφρασε την απορία του, γιατί η ΔΕΗ δεν επιλέγει μια άλλη εναλλακτική λύση για
την μεταφορά του ηλεκτρικού ρεύματος στα νησιά όπως η υπόγεια διέλευση έστω και
αν έχει υψηλότερο κόστος που
όμως δεν θα έχει τέτοιες καταστροφικές επιπτώσεις στο νησιωτικό περιβάλλον,
στην υγεία των κατοίκων αυτών των νησιών και την ανάπτυξή των.
Πώς προχώρησε η ΔΕΗ στην
εκτέλεση του έργου χωρίς την γνωμοδότηση των άμεσα έστω εμπλεκόμενων φορέων.
Πώς γίνεται η εκτέλεση του
συγκεκριμένου έργου ενώ δεν έχει εκπονηθεί ανάλογη μελέτη των
περιβαλλοντολογικών του επιπτώσεων ειδικά στον ευαίσθητο χώρο των Κυκλάδων
Νήσων.
Πώς στήνονται πυλώνες
ύψους 30-35 μέτρων
(περίπου όσο δεκαόροφη πολυκατοικία) την στιγμή που σε παραδοσιακούς οικισμούς
το ανώτατο επιτρεπόμενο ύψος δεν ξεπερνά τους δύο και μόνο ορόφους.
Είναι σε θέση η ΔΕΗ να μας
εγγυηθεί ότι από την εκτέλεση του έργου όπως την έχει προγραμματίσει δεν
υπάρχουν περιβαλλοντολογικές επιπτώσεις ή άλλες δυσμενείς συνέπειες στην υγεία
των κατοίκων της Κοινότητάς μας και του νησιού μας γενικότερα.
Στο σημείο αυτό ο Πρόεδρος
κάλεσε το Κοινοτικό Συμβούλιο να αποφασίσει σχετικά.
Το Κοινοτικό Συμβούλιο
αφού άκουσε τον Πρόεδρο στην εισήγησή του και αφού έλαβε γνώση της πορείας
διέλευσης των πυλώνων και καλωδίων από την νήσο μας και την Κοινότητά μας
ειδικότερα σύμφωνα με την πληροφόρηση του Προέδρου, έκανε μακρά και διαλογική
συζήτηση με την συμμετοχή και κατοίκων της Κοινότητας και αφού είδε τις
διατάξεις του άρθρου 80 του ΔΚΚ αποφάσισε ομόφωνα.
1. Διαφωνεί με την εγκατάσταση πυλώνων και καλωδίων για την μεταφορά
ηλεκτρικού ρεύματος υψηλής τάσης και καλεί την ΔΕΗ να επανεξετάσει το όλο θέμα
της μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος στα νησιά, καθότι οι πυλώνες – καλώδια
διέρχονται πολύ κοντά από τον οικισμό μας Κτικάδος ενώ θα υποβαθμισθούν όλοι οι
οικισμοί της Κοινότητάς μας που είναι χαρακτηρισμένοι ως παραδοσιακοί με
Προεδρικό Διάταγμα.
2. Διαμαρτύρεται έντονα για την πλήρη αδιαφάνεια των ενεργειών της ΔΕΗ και την
παντελή έλλειψη πληροφόρησης στους ΟΤΑ διέλευσης των εναέριων καλωδίων και
πιστεύει στην εξεύρεση μιας άλλης εναλλακτικής και κοινά αποδεκτής λύσης για
την μεταφορά του ηλεκτρικού ρεύματος υψηλής τάσης.
3. Εξουσιοδοτεί τον Πρόεδρο της Κοινότητας για κάθε περαιτέρω νόμιμη ενέργεια που
θα διασφαλίζει τα συμφέροντα της Κοινότητας είτε με επίκληση ασφαλιστικών
μέτρων είτε με έγερση δικαστικού αγώνα είτε με ανάθεση του όλου συγκεκριμένου
θέματος σε πληρεξούσιο δικηγόρο.
4. Προσυπογράφει σύσσωμο την από 18-8-1993
διαμαρτυρία των κατοίκων της Κοινότητάς μας σχετική με το όλο θέμα των
εγκαταστάσεων γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος της ΔΕΗ.
5. Να προβεί η ΔΕΗ στην άμεση σύνταξη Μελέτης των Περιβαλλοντολογικών
επιπτώσεων του συγκεκριμένου έργου της, όπως αυτές επέρχονται στα ιδιαιτέρου φυσικού
κάλλους τοπία της Τήνου και την αρχιτεκτονική κληρονομιά της, αναστέλλοντας
μέχρι την εκπόνησή της κάθε σχετική εργασία.
6. Να γίνει ενημερωτική και αποφασιστική
συγκέντρωση των φορέων και κατοίκων της νήσου Τήνου, πάνω στο όλο θέμα, ώστε να
γίνει αντιληπτό το μέγεθος της
καταστροφής που θα επιφέρει στον τόπο μας η εν λόγω εγκατάσταση των γραμμών
μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος υψηλής τάσης, ώστε τελικά να μην υποθηκευθεί η
μελλοντική διαβίωση των παιδιών μας στον τόπο που μεγαλώνουν και θα ζήσουν.
7. Η παρούσα απόφαση να κοινοποιηθεί σε όλους
τους τοπικούς και κρατικούς φορείς για την επανεξέταση του όλου θέματος από την
ΔΕΗ και όχι μόνο, και να δημοσιευθεί με κάθε πρόσφορο μέσο για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης
πάνω στην υποβάθμιση που θα επιφέρει στον τόπο μας η εγκατάσταση γραμμών
μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος υψηλής τάσης, αφού αγγίζει ζητήματα δημόσιας
υγείας, προστασίας του περιβάλλοντος και οικονομικής ανάπτυξης του τόπου μας.
Αφού συντάχθηκε και
αναγνώστηκε το πρακτικό αυτό υπογράφεται ως κατωτέρω
Ο
ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΑ ΜΕΛΗ
Παναγιώτης
Κροντηράς
Λαυρέντιος Φώσκολος
Ηλίας Φώσκολος
Ιωάννης Α. Βιδάλης
Παντελής Βιδάλης
Ευάγγελος Κρητικός
Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Ε. Καλογήρου