Όλοι οι Τηνιακοί συνηθίζουμε να αποκαλούμε το χωριό ως «το Αγάπη - του Αγαπίου». Η ονομασία αυτή πρέπει να έρχεται από πολύ μακριά, ...
Όλοι οι Τηνιακοί συνηθίζουμε να αποκαλούμε το χωριό ως «το Αγάπη - του Αγαπίου». Η ονομασία αυτή πρέπει να έρχεται από πολύ μακριά, τόσο που δεν μπορούμε να ιην εντοπίσουμε χρονικά και να πούμε το πότε ιδρύθηκε αυτός ο πανέμορφος οικισμος που δεσπόζει σε ένα μεγάλο μέρος των Κάτω Μερών της Τήνου και οι κάτοικοι του απολαμβάνουν στο βάθος του ορίζοντα τον μεγάλο όγκο του όρους «Πατέλες» ή «Του πολέμου ο Κάμπο».
Σήμερα, στην περιοχή που βρίσκεται το Αγάπη, υπήρχαν και κάποιοι άλλοι οικισμοί, απ' τους οποίους δεν διασώθηκαν παρά μόνο τα ονόματα του» ω» τοπωνύμια και, ίσως, ένα-δυο ερείπια γκρεμισμένων σπιτιών και κάποια εκκλησία για να τα θυμίζουν. Ο μόνος οικισμός της περιοχής που διασώζεται ακόμα, απέναντι και πιο ψηλά από το Αγάπη, είναι το Σκλαβοχωριό. Παλαιότερα, όμως, υπήρχαν οι δορυφορικοί οικισμοί στη Γρίζα,το Μεσονήοι, τον Μεγάλο Ποταμό και το Σκλαβοχωριό. Οι οικισμοί αυτοί ήταν μικροί, βέβαια, αλλά είχαν μόνιμους κατοίκους, τόσο που ένας ιερέας στα 1614 αισθάνεται την υποχρέωση να υπογράψει ως «εφημέριος Αγαπίου, Γρίζας και Σκλαβοχωριού».
Το Αγάπη πρέπει να είναι ένα από τα αρχαιότερα χωριά της περιοχής, αφού δέσποζε στα άλλα μικρότερα και οι κάτοικοι του έλεγχαν ένα μεγάλο μέρος του νησιού, γόνιμο και πλούσιο σε νερά, αλλά και σημαντικό για την άμυνα του (τα Βορ'νά). Κρυμμένο με ασφάλεια στη μια όχθη που είχε διανοίξει από τους προϊστορικοΰς χρόνους ανάμεσα σε δυο βουνά ο κυριότερος «ποταμός» του νησιού, ο Μεγάλος Ποταμός, το Αγάπη αποτελούσε και ένα σημαντικό πέρασμα από τα Κάτω Μέρη και τους όρμους της περιοχής προς τα Πάνω Μέρη του νησιού και το Κάστρο, αλλά και αντίστροφα. Όλα αυτά το ανέδειξαν ωδ ένα σημαντικό οικισμό κατά τη διάρκεια όλης της μεσαιωνική» ιστορίας της Τήνου. Στην περιοχή του ανήκει και ο όρμος με την αμμουδιά που διατήρησε το ιστορικό όνομα «Αποθήκες». Εκεί άραζαν αρκετά εμπορικά πλοία και ξεφόρτωναν εμπορεύματα για να μεταφερθούν στο Κάστρο, όταν ο νοτιάς και η σοροκάδα δεν επέτρεπε την προσέγγιση των -ιστιοφόρων στον Όρμο του Αγ. Νικολάου. Και από εκεί, μέσω Γρίζας - Βωλάξ - Κουμάρου έφταναν τα εμπορεύματα στον προορισμό τους.
Ιστορία
Η Αγάπη είναι ένα καθολικό χωριό του Δήμου Εξωμβούργου, στην Τήνο. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 διαθέτει 173 μόνιμους κατοίκους.
Κατά το Μεσαίωνα το χωριό λεγόταν «Πέρασμα», γιατί περνούσε από εκεί ο δρόμος που οδηγούσε στην πρωτεύουσα του νησιού.
Κοντά στο χωριό υπάρχει η εκκλησία της Παναγίας της Βουρνιώτισσας, η οποία γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου, καθώς εκείνη την ημέρα του 1670 σύμφωνα με την παράδοση βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας από ψαράδες του γειτονικούΣκλαβοχωριού.
Κατά τα τέλη του 18ου αιώνα, μετονομάστηκε από τους κατοίκους σε ναό Αγίου Αγαπητού, για να συνδέσουν τα δυο ονόματα μεταξύ τους.
Επιπλέον σήμερα στο αγάπη μπορεί κανείς να περπατήσει το μονοπάτι που καταλήγει στον φαλαταδο, προχωρώντας στην περιοχή Γρίζα, κατά µήκος της ρεµατιάς µε πρίνους, σκίνα και πικροδάφνες, , µε τα πέτρινα γεφύρια, τους πολλούς περιστερώνες, τις φραγκοσυκιές και τις αµυγδαλιές. Με µια µικρή παρέκκλιση, ο οδοιπόρος µπορεί να επισκεφτεί το µικρό Σκλαβοχωριό, γενέτειρα του ζωγράφου Νικολάου Γύζη. Επισης μπορεί να επισκεφτεί την έκθεση φωτογραφίας στην αίθουσα ''ΓΡΙΖΑ''.
(δεν υπάρχει προσωπικό ιστότοπος για το Χωριό Αγάπη Μόνο ένα Group Στο facebook )